မြန်မာအမည် – မျောက်လုပ်
အင်္ဂလိပ်အမည် – Monkey jack, Monkey fruit
ရုက္ခဗေဒအမည် – Artocarpus lacucha Buch.-Hum.
မျိုးရင်း – Moraceae
ပြန်နှံ့ပေါက်ရောက်ပုံ – အရှေ့အာရှ တရုတ်၊ အိန္ဒိယ၊ နီပေါနှင့် အရှေ့တောင်အာရှ မြန်မာ၊ လာအို၊ ဗီယက်နမ်နှင့် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံမျာတွင် မူရင်းဒေသများအဖြစ် ပေါက်ရောက်သည်။
အပင်သရုပ် – ရွက်ကြွေအပင်ကြီးမျိုးဖြစ်ပြီး ထူထပ်ကျစ်လစ်သော ရွက်အုပ်ရှိကာ အပင်အမြင့် Monkey jack, Monkey fruit ၁၀-၁၅ မီတာခန့်ရှိသည်။
အခေါက် – အခေါက်သည် မီးခိုးရောင်ဖြစ်ပြီး အခေါက်အားခုတ်ကြည့်ပါက အနီရောင် အစေးများထွက်သည်။
အရွက် – ရွက်ထီးတည်းအမျိုးအစားဖြစ်ပြီး ရွက်လွှဲထွက်၍ အရွယ်အစားမှာ ၂၅-၃၀ x ၁၅-၂၀ စင်တီမီတာရှိပြီး အီလစ်ရှည်သွယ်ပုံရှိကာ အဖျားချွန်သည်။ ရွက်သားပါးပြီး အရွက်အနားသတ်ညီ သို့မဟုတ် သေးငယ်သော ခွေးသွားစိပ်များရှိသည်။
ပန်းခိုင် – ပန်းခိုင်သည် ကြားထွက်အမျိုးအစားဖြစ်ပြီး ပွင့်ခံရွက်ရှိကာ အမွေးများပါ ရှိသည်။
ပန်းပွင့် – အပွင့်များသည် သေးငယ်၍ အဝါရောင်ရှိပြီး ပွင့်ချပ်များစုစည်းပြီး လုံးဝိုင်သောကိုယ်ထည်အဖြစ် ပေါင်းစပ်ထားသည်။
အသီးနှင့်အစေ့– အသီးများသည် ပွင့်ပေါင်းစုသီးဖြစ်ပြီး လုံးဝိုင်းပုံ (သို့) တစ်ခါတစ်ရံ ပုံမှန်မဟုတ်သော လုံးဝိုင်ပုံရှိကာ အရွယ် ၄-၁၅ စင်တီမီတာရှိသည်။
အစေ့များသည် ၁ စင်တီမီတာခန့် ရှည်သည်၊ အနည်းငယ် ပြားသွားကာ သန္ဓေပေါက်အဆုံးတွင် ချွန်သည်။ အစေ့အကာသည် ပါးလွှာပြီး အဖြူ ရောင်ဖြစ်သည်။ အစေ့များတွင် စေးကပ်သော အဖြူရောင်အစေးများ ပါရှိသည်။
ပွင့်သီးချိန် – ဧပြီလနှင့် ဇွန်လတွင် ပန်းပွင့်သည်။ အသီးမှည့်များကို ဇွန်လကုန်မှ သြဂုတ်လဆန်းအထိ စုဆောင်းနိုင်သည်။
အသုံးဝင်မှု – အသီးကိုစားသုံခြင်းဖြင့် အသည်းကို လန်းဆန်းစေပြီး အသီး၏ အစေ့ များနှင့် အစေးများကို သန့်စင်ဆေးအဖြစ် အသုံးပြုကြသည်။ အပင်၏ အခေါက်နှင့် အစေ့တို့ကိုလည်း အသည်းနှင့် အစာအိမ်ရောဂါအမျိုးမျိုး အတွက် အသုံးပြုသည်။
Myanmar Name – Myauklok
Common Name – Monkey jack, Monkey fruit
Botanical Name – Artocarpus lacucha Buch.-Hum.
Family Name – Moraceae
Habitat – E. Asia – China, India, Nepal, Myanmar, Laos, Vietnam, Indonesia.
Habit – A deciduous tree with a dense, spreading crown; it can grow 10 – 15 m tall
Bark – The bark is grey and the slash is deep red with milky latex.
Leaves – Leaves simple, large, alternate, 25-30 x 15-20 cm in size, elliptical, pointed and leathery. sometimes pinnately lobed, base wedge-shaped, tip blunt. Leaf margin is entire or with small teeth
Inflorescence – Inflorescences ovoid to ellipsoid, pedunculate; bracts shield-shaped, margin ciliate.
Flower – Flowers are tiny, yellowish, fused into a round flower body.
Fruit – The fruits are nearly round or irregular, 4 to 15 cm wide, velvety, dull-yellow tinged with pink.
Seed – seeds are about one cm long, more or less flattened and pointed at the embryo end, the seed-coat is thin and white. The seeds contain sticky white latex.
Flowering and Fruiting Time – flower in April and June. Ripe fruits are collected from the end of June to early August.
Usage – Fruit acts refreshment for the liver and the seeds and latex of the fruit are used as a purgative. The bark and seed of the plant are also used for various liver and stomach diseases.
